| ||||||||||||||||||
|
امکانات وب
تبلیغات
|
به نام خدا خبرنگار امرداد- سياوش آريا :
بی‌توجهی مسوولان فرهنگی استان، دست اندازی مردم ناآگاه و خودخواهِ این سرزمین، همچنین عوامل طبیعی، یکی ازمهم‌ترین سنگ نگاره‌های تنگ چوگان را با خطر و چالش جدی روبه‌رو کرده است و اگر هرچه زودتر برای آن چاره‌ای اندیشیده نشود یکی از ارزشمندترین این سنگ نگاره‌ها که همانا سنگ نگاره‌ی پیروزی و دیهیم ستانی شاهپوریکم است، رو به ویرانی می‌رود.
سنگ نگاره‌های تنگ چوگانِ کازرون پارس، یکی از با ارزش‌ترین سنگ نگاره‌های ساسانی کشور چه ازدیدگاه هویت و شناخت، چه از دیدگاه بررسی‌های باستان شناختی و هنر است که همگی مایه‌ی بالندگی، سرافرازی و سربلندی ما و یادآور شکوه و بزرگی گذشته‌ی ایران است. سنگ نگاره‌ها، کهن‌ترین بازمانده‌های تاریخی و هنریِ به جا مانده از نیاکانِ پاک سرشتِ ما هستند که در آنها راز و رمزهای بسیاری نهفته است و از باارزش‌ترين دريچه‌‌هایِ رو به گذشته‌های دور به شمار می‌آیند که به وسيله‌ي آنها می‌توان از چشم‌اندازهای ژرف و گوناگون، زندگی انسان‌های روزگار كهن آگاه شد و بررسی کرد.
اما امروزه با پیشرفت تکنولوژی و صنعت و ساخت کارخانه‌ها و کارگاه‌ها و درپِی آن تولید مواد شیمیایی و آلودگی هوا و ازهمه مهم‌تر بی‌توجهی مردم به پیشینه‌ی ارزشمند خود، زندگی این سنگ نگاره‌ها را به خطر انداخته است. از سوی دیگر سازمان میراث فرهنگی که سرپرست (:متولی) اصلی این یادمان‌ها است و باید پاسدار و نگاهبان این بازمانده‌ها باشد به شوَندهای(:دلايل) گوناگون و بدي مدیریت، از خویشکاری(:وظیفه) خود دور شده و این یادگارهای درخشان را به حال خود رها کرده است. استان تاريخي پارس که بیشترین سنگ‌نگاره‌های کشور را درخود جای داده است همواره نزد باستان شناسان و کارشناسان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در این میان سنگ نگاره‌های ساسانی کازرون، پیروزآباد و مرودشت در شناخت بهتر این دودمان نزد پژوهشگران و کارشناسان ارزش مطالعاتی بسیاری را دارا است. سنگ نگاره‌ی پیروزی و دیهیم ستانی شاهپوریکم که در سمت چپ تنگ چوگان و امروزه در گذر جاده (که رفت وآمد خودروها نیز آسیب فراوانی می‌رساند)، جای گرفته است با دشواری‌های بسیاری دست به گریبان است. از یک سو، گُل سنگ‌ها در بدنه‌ی نگاره‌ها رخنه کرده و شوَند پوسیدگی بیش از پیش آنها شده است .از دیگر سو ، ترک و شکاف‌هایی که از گذشته وجود داشته روز به روز بزرگتر و ژرف‌تر(:عمیق‌تر) شده است. اما مهم‌ترین رویدادی که شوَند ویرانی گام به گام این سنگ نگاره شده ، سوراخ‌هایی است که در نگارکَندها ایجاد شده و هر روز بزرگتر می‌شود. باید دانست که آب در این سوراخ‌ها رخنه کرده و شوَند پوسیدگی و از میان رفتن آنها می‌شود. در زمستان نیز این آب‌ها یخ زده و ترک و شکاف‌ها را گسترده‌تر خواهد کرد. مهدی فرجی، باستان شناس که از بومیان کازرون است در همین زمینه به اَمُرداد می‌گوید: «سوراخ‌های موجود از سال‌ها پیش و حتا زمانی که پُروفسور ژُرژ سال و گیرشمن در بیشاپور کاوش کردند وجود داشته است. این سوراخ‌ها در یک زمان چند ساله به وجود نیامده اند و می‌توان گفت چندین سده به درازا کشیده شده تا سوراخ‌هایی به این شکل طبیعی ایجاد شده که عواملی همچون گل سنگ‌ها، آب بارانِ رخنه یافته به درون هسته صخره و روزنه‌دار بودن آن (همراه با سختی کم سنگ) و رویش گیاهان شوَند به وجود آمدن این دشواری‌ها شده است». این باستان شناس پایگاه میراث فرهنگی آپاپیر(ایذه) خوزستان افزود: «شوربختانه میراث فرهنگی هیچ گونه اقدامی برای سترون کردن ریشه گیاهان پیرامون بازمانده و روی خود سنگ نگاره انجام نداده است. این گیاهان خود شوَند شکاف بیشتر ترک‌های کنونی و جدا شدن بخش‌هایی از سنگ‌ها شده و حتا عامل به وجود آمدن سوراخ‌های پیش گفته خواهد شد». این کارشناس ارشد باستان شناسی، راه درمان و چاره را این گونه بیان می‌کند: «نخست باید سوراخ‌ها و روزنه‌هایی که دربالای سنگ سخت(صخره) جای گرفته و به رخنه آب درون هسته آن کمک می‌کنند شناسایی و با مواد مناسب و پایدار پوشانده شوند. در گام ديگر برچیدن گیاهان روییده شده بر نگارکند و پیرامون آن است که باید با روشی مناسب سترون‌سازی شود. ریشه‌های این گیاهان به گونه‌ی عمقی و پهنایی به درون بافت سنگ‌ها رخنه و سوراخ‌ها را به وجود آورده است که اگر به هنگام و هر چه زودتر جلوگیری نشود پس از چند دهه شوَند پیدایش سوراخی کوچک و در دنباله آن سوراخی بزرگتر خواهیم بود، که در مواردی شوند جدا شدن بخشی از سنگ‌ها خواهد شد. این کَرده(:عمل) ممکن است آن را به سرنوشت سنگ نگاره شماره یک که درنزدیکی همین جاده و سنگ نگاره، کَنده کاری(:حجاری) شده و بسیار از هم گسیخته و نابود شده است، دچار کند». فرجی می‌افزاید: «پایگاه میراث فرهنگی بیشاپور به عنوان نخستین سرپرست خویشکاری دارد طرحی را برای ساماندهی سنگ نگاره‌های بیشاپور ارایه و پس از تصویب در شورای فنی و تامین اعتبار آن، با مشاورین متخصص و برجسته دست به کار شود و از فرسایش و نابودی این یادمان‌ها جلوگیری کند». او درپایان به امُرداد می‌گوید: «نباید از یاد برد که بیشاپور از نامزدهای ثبت جهانی است و نه تنها برای سنگ نگاره‌های تنگ چوگان که برای همه‌ی مجموعه تاریخی، باستانی بیشاپور باید طرح ساماندهی پیاده و برپایه ی آن اقدام شود. این کَرده باید با شرایطی مناسب بررسی شود تا به چشم انداز فرهنگی – تاریخی آن خدشه وارد نکند و این مجموعه با احترام و شناسنامه تاریخی خود نگهداری و حفظ شود». این سنگ نگاره، پیروزی شاهپور یکم ساسانی را بر رومیان نشان می‌دهد که شهریار ایرانی بر اسپ سوار است و فیلیپ عرب(پادشاه رومی) به نشان بخشش در برابر او زانو زده است. پشت سر شاهنشاه، گروهی از بزرگان ایرانی سوار بر اسب، فروتنانه دیده می‌شوند. در برابر و روبه‌روی پادشاه نیز، اسیران رومی و پیشکش آورندگان رومی هریک در ردیفی جداگانه به نمایش درآمده اند. روبه‌روی چهره‌ي شاهپور شاه، فرشته‌ای در حال پرواز نشان داده شده که دیهیم شاهی را در دست دارد که آن را به شهریار ایران پیشکش می‌کند که خود یادآور پیروزی است. زیر پای اسب شاهپور ساسانی، فرمانروای شکست خورده رومی، «گوردیان» یا گُردیانوس است. سنگ نگاره‌های تنگ چوگان در 153 کیلومتری باختر(:غرب) شیراز و 23 کیلومتری باخترشهرستان کازرون قرار دارند و از با ارزش‌ترین سنگ نگاره‌های ایران به شمار می‌آیند.
       ارسالی توسط => سینا
|
|
||||||||||||||||
| [ LoxBlog و قالب سبز و Mytheme: برگرفته از سایت های ] [ Sina10Tina: طراحی شده توسط ] | ||||||||||||||||||
